12 March 2007
04:00 -
23:30 - Самарқанддаги провокациядан манфаатдор “Эрк”нинг собиқ раҳбариятидир (“Эрк” партияси раиси Самад Муроднинг Баёноти, 12 март 2007 йил) 23:00 - Покистон ҳукумати раҳбари Шавкат Азиз Тошкентга келяпти - Словакия Т
23:30 - Самарқанддаги провокациядан манфаатдор “Эрк”нинг собиқ раҳбариятидир
(“Эрк” партияси раиси Самад Муроднинг Баёноти, 12 март 2007 йил)


“Эрк” демократик партияси шу йил 14 февралда Самарқандда “Эзгулик” раиси ва бошқа фаолларига қарши уюштирилган провокацион ҳужумни қоралайди, унинг иштирокчилари ва ташкилотчиларини маънавий жавобгарликка тортиш лозим деб ҳисоблайди.

Самарқандда нима бўлганини яхшироқ англаб етиш, бу каби воқеаларнинг қайтарилмаслигини таъминлаш Ўзбекистонда демократия учун олиб борилаётган курашнинг аввалги саҳифаларига бир назар солишни тақазо қилади.

Маълумки, “Эрк” демократик партияси тузилишиданоқ, унинг асосий кучи Қашқадарёда эди. Масалан, партияни рўйхатдан ўтказиш босқичида унинг аъзоларини 75 фоизидан кўпроғи шу вилоятдан бўлган. 1993 йили чет элга чиқиб кетган партия раисимиз у ерда тўғридан тўғри террор ишларига қўл уриб, ўзбек демократиясини ёмонотлиққа чиқаргандан кейин ва айниқса, у демократик ташкилотлар четда қолиб, қуролли исломий ҳаракатлар билан ҳамкорлик қилгани маълум бўлгач, Ўзбекистонда партиямиз йўқ бўлиб кетиш остонасига келди, бизнинг вилоят ташқарисида ҳеч бир ерда партия ташкилоти қолмади ҳисоб. 2001-03 йиллари биз партияни сақлаб қолиш учун Салой Мадаминов ва унинг топшириқларинигина бажаришга ўрганган Отаназар Ориповни партиядан четлаштириш учун ҳаракат бошладик.

Ўша пайтда бу икки кишининг кимлигини, уларнинг қилаётган ишларини янада чуқурроқ тушуниб етишда Ўзбекистон Демократик Форумининг раҳбари, “Бирлик” фаоли Исмоил Дадажоновнинг роли катта бўлди. У ўша кезларида АҚШ бўлиб “Бирлик” раиси Абдураҳим Пўлат билан учрашгани, бу икки партия биргаликда ҳаракат қилсагина мухолифат катта кучга эга бўлишини, “Бирлик” раисининг бу йўналишда аниқ режалари бор бўлса ҳам, Салой Мадаминов бирлалшиш ҳаракатларини ҳар доим бузиб келаётгани ҳақидаги бизга маълум бўлмаган баъзи воқеаларни фактлар билан айтиб берди.

Булар ниҳоий қарор олишимиз учун сўнг томчи бўлди дейиш мукин. Биз “Эрк” партиясидаги кўпчиликни ўз орқамиздан олиб кетишга қурбимиз етди. 2003 йилдаги партия қурултойида биз тўла ғалаба қозондик. Салой Мадаминов ва Отаназар Ориповнинг атрофидаги кичик гуруҳ ҳам “Эрк” номи остидаги фракция сифатида фаолиятларини давом эттиришга интилдилар, бироқ, кўп ўтмай яна парчаланиб кетдилар.

Шундан кейин ўша фракциянинг асосий кучи Самарқанд бўлиб қолди. Бунинг бирдан бир сабаби – “Бирлик” Партияси Самарқанд вилоятининг раиси, “Эзгулик”нинг вилоятдаги раҳбари Холиқназар Ғаниевнинг энг яхши ниятлар билан, ва балки, Отаназар Ориповга бўлган дўстлик муносабатлари ҳурмати, “Эрк”нинг ўша фракциясини қўллаб-қувватлашга кўп куч сарфлаши бўлди. “Эзгулик” расмий рўйхатдан ўтган ташкилот эканлиги ҳам муҳим роль ўйнади. Биз Холиқназар аканинг олижаноблик кўрсатиш учунгина қилган бу ҳаракатларини тўғри баҳолаймиз ва у ҳаракатларни қоралаш ниятимиз йўқ.

Аммо, яқинда Холиқназар Ғаниев “Эзгулик” раислигидан кетгач, асосий таянчини йўқотган “Эрк”нинг ўша фракцияси Самарқанд бўлими бошқа вилоятлардаги каби йўқ бўлиш остонасига келди. Ана шундай бир аҳволда, бу фракциянинг кўзга кўринган фаоли, Салой Мадаминов ва Отаназар Ориповнинг энг яқин одамларидан бири бўлмиш Нуриддин Комилов аламзадалик ва реванш олиш руҳи билан “Эзгулик” фаолларига ҳужум уюштирганларига ҳеч қандай шубҳа йўқ. “Эрк”нинг бу фракцияси ҳеч бўлмаса Самарқанддаги сўнгги таянч нуқтасини сақлаб қолишга шу йўл билан интилган.

Кўриниб турибдики, бу ҳужумни уюштирганлар ҳукумат билан бир йўналишда ҳаракат этмоқдалар. Шаҳарнинг марказида расмий бир офиснинг эшигини бузиб киришга фақат ҳукуматга орқа қилган одамлари журъат этоладилар. Уларнинг ичида кимлиги маълум Марат Зоҳидовнинг одамлари борлиги, у фракциянинг ўзи эса шу пайтгача расмий жавоб беришга кучи етмаётгани фикримизни тасдиқлайди.

Биз ҳужум иштирокчилари, ташкилотчилари ва раҳнамоларини кескин қоралар эканмиз, бошқа демократик ташкилотларни ҳам шундай қилишга чақирамиз ва мухолифатни бирлаштириш масаласи яна ҳам актуаллашиб бораётганини алоҳида урғулаймиз.

23:00 - Покистон ҳукумати раҳбари Шавкат Азиз Тошкентга келяпти

Ҳалигача расмий тус олмаган хабарга кўра, эртага, 13 мартда Покистон Ислом Республикаси Бош вазири Шавкат Азиз Тошкентга келади. Мухбиримиз Ўзбекистон Ташқи ишлари вазирлигига қўнғироқ қилиб, бу ҳақда мужмал жавоб олди. Ўзини вазирликнинг матбуот хизмати вакили деб таништирган ходим қандайдир делегациянинг Тошкентда қўниб ўтишига тайёргарлик кўрилаётгани, аммо унинг айнан Шавкат Азиз эканлиги ҳақида маълумотга эга эмаслигини айтди.
.
Бироқ норасмий манбалар Шавкат Азиз бошчилигидаги ҳукумат делегацияси таркибида Покистон режимининг генераллари борлиги, уларнинг Ўзбекистон махсус хизмати идоралари билан аксилтеррор амалиётлари борасида музокаралар олиб боришини айтишяпти, дейди мухбиримиз. Ҳатто музокараларда Ўзбекистон Исломий ҳаракати раҳбари Тоҳир Йўлдош масаласи ҳам кун тартибига қўйилиши мумкин.

Словакия Ташқи ишлар вазири Ян Кубиш Наврўзни Тошкентда нишонлаши мумкин

Шу йилнинг 19-21 март кунлари Словакия Республикаси Ташқи ишлар вазири Ян Кубишнинг ҳам мамлакатимизга ташрифи мўлжалланаётган экан. Бу ҳақда Словакиянинг Тошкентдаги элчилиги томонидан маълум қилинди. Сафар чоғида имзоланадиган ҳужжатлар ёки муайян битимлар борасида ҳозирча гапирилмаяпти. Ҳойнаҳой, Европа Иттифоқи ва Ўзбекистон ўртасидаги муносабатларнинг совуқлашуви самара бермагач, Иттифоқнинг энг фаол мамлакатларидан бири Словакия Каримов режими билан интеграция йўлини маъқул кўргандир, дейди мухбириимиз.

Элчихона маъмурларига кўра, Ян Кубиш Наврўз тантаналари арафасида очиладиган элчихонанинг янги биноси тақдимотида иштирок этиши кўзда тутилган. Шунингдек, ташриф давомида Ўзбекистоннинг бир қатор расмийлари билан ҳам учрашувлар режалаштирилган.

10:00 - Абдураҳим Пўлат: Кеча ўзбек журналисти билан ўзбек журналистикасининг ўлганини гаплашгандик

Ўзбекистондаги ҳукуматга нисбатан танқидий бир мақоласи туфайли қувғинга олинган журналист Дилмурод Саййид билан 2-3 ой аввал бир нача марта телефонда гаплашгандик. Европа сафарига чиққаним туфайли, мен истаган баъзибир мавзуларнинг муҳокамаси тугамай қолди. Шунинг учун куни кеча, яъни 11 март куни, Тошкент вақти билан соат 23 ларда унга телфон қилдим, тахминан икки соат гаплашдик.

Мен унга "ўзбек журналистикаси ўлган" деган фикримни аргументалар билан тушунтиришга ҳаракат қилиб, “журналист ким ўзи?” деган саволга ҳам жавоб қидириш лозимлигини, журналист фақатгина ўзбек тилида саводли ва чиройли ёзадиган киши эмас, балки, энг камида қуйидаги талабларга жавоб берадиган касб эгаси бўлиши кераклигини урғуладим:

1. У ёзаётган мавзусини чуқур анализ қилиши керак. Чуқурликнинг даражалари бор, ҳатто. Биринчи даража - бор факт ва воқеаларнин анализи бўлса, иккинчиси ўз анализининг бошқалар кўзи билан қандай баҳоланишини олдиндан била олиш ва ўша баҳоларга олдиндан жавоб бера олиш.

2. У ўзи ёзаётган мавзуни мукаммал билиши лозим. Мамлакати президентлари билан суҳбат ўтказган ғарблик журналистлар тарихий фактлар, воқеалар ҳамда суҳбатдошининг 10 йиллар аввал айтган гаплари ва қилган ишларини эслатиб, уларни қандай “тупикка” тиқишганларини мисол қилиб кўрсатдим. Агар журналист воқеаларни билмаслиги маълум бўлиб қолса, у шарманда бўлиши, у ўша куниёқ ҳамманинг эътиборидан қолишини айтдим.

3. У ўзи ёзаётган мавзу ҳақида бирон бир фикр айтса, фикр асосланган бўлиши керак. Ўзбек мухолифатчилари ичида ҳам кенг тарқалган - “бу менинг фикрим, демократ сифатида уни ҳурмат қилишингиз лозим” қабилидаги лофлар мутлақо хато эканлигини, фақатгина асосланган фикр ҳурмат ва олқишга сазовор эканлигини гапирдим.

Тақдирнинг тақозасини кўринг-ки, Дилмурод билан гаплашиб бўлганимдан кейин бир неча соат ҳам ўтмасдан, бир АҚШда яшайдиган танишим телефон қилиб, қайсидир бир сайтда Димурод Саййид мен ҳақимда бир неча йидан бери эркчи 53-54-чилар айтиб юрган ёлғонни такрорлаб, мақола ёзганини айтиб қолди. Уларнинг иддаосига кўра, мен 1989 йил Компартиядан ўчирилганимда, бунга қарши митинглaр уюштирган эмишман, бу менинг эсимда бўлмаса ҳам, Мустақиллик майдонининг эсида эмиш (ўхшатишнинг чиройлилигига эътибор беринг).

Қаранг, бир неча соатгина илгари Дилмуродга журналист фақатгина чиройли ёзадиган эмас, ёзаётган мавзусини биладиган касб эгасидир, деган гапларни айтган эдим. Албатта, тушунаман, айтилган мақола бу суҳбатимиздан аввал ёзилган, шундай бўлса ҳам, қанчалик аниқ гапирганимга ўзим ҳам қойил қолдим десак бўлаверади.

Менинг 1989 йилга оид ҳамма муҳим воқеаларни жуда яхши эслайман. “Бирлик” Мустақилик майдонида 18 март, 24 сентябрь, 1 ва 15 октябрь кунлари митинглар ўтказган. Ҳамма митингларнинг мавзуси битта - ўзбек тилига давлат тили мақоми бериш талаби. Ҳамма митинглар видиеофильмга олинган. Мени айнан шу митиннгларнинг ташкилотчиси сифатида 16 октябрь куни, яъни охирги митингнинг эртаси партиядан ўчиришган. Бунга қарши митинг ўтказишдек аҳмоқона фикр ҳаёлимга ҳам келмаганини гапириб ўтиришнинг ўзи ортиқча. Шундан кейин биз бир мартагина митинг ўтказганмиз – 19 октябрда.

Бу митинг тўғрисидаги менинг эсдаликларим билан “Ҳаракат” журналининг 2006 йилга оид 5 (62) сонида чоп этилган “Ўн етти йил аввалги шу кунларни хотирлаб” номли мақоламда танишиш мумкин. Ўша куни мени эрталаб ишхонамдан шаҳар прокуратурасига олиб кетишгани, шу сабабли кечқурун Ўзбекистон маҳмонхонаси олдида (Мустақиллик майдонида эмас) ўтказилган кичик, аммо, муҳташам митингда иштирок этолмаганимни, тўғрироғи, прокуратурадан амаллаб қочиб чиқиб, митингнинг охирига етиб келолганимни ўша эсдаликларимда ҳам ёзганман. Бу митинг ҳам видеофильмга олинган. Ўша митингда Ўзбекистон тарихига “Она тилим олган куним тўй қиламан” деган сўзлари ҳам бор шеърини ўқиган Васила Иноят кириб келганди. Яна хотираларимдан маълумки, митингда сўзлаганлардан бири – шоира Гулчехра Нуриллаева мени партиядан ўчирилганимни тилга олган экан. У ҳам фидеофильмда бор.

Қисқаси, демоқчиманки, ҳақиқий журналистнинг юқорида санаб чиқилган сифатларига энг камида яна биттасини қўшиш шарт. Яъни, журналист шундай одамки, касбини бажаратуриб хато қилса, кечирим сўраш жасоратига ҳам эга бўлиши керак.

Аммо, бугун ўзбек журналистлари бундай жасоратга, қолаберса, олижанобликка қодир эмаслигини “Бирлик” фаоли Ҳайитбой Қўзиевнинг адресига бир рус сайтида энг пасткаш ва ифлос сўзлар айтиб, шу сўзлари туфайли ўзларининг ифлослик ва пасткашликларини ҳужжатлаштиришганлар (Тўлқин Қораев, Юсуф Расулов ва ака-ука Бобожоновлардан биттаси) ҳалигача кечирим сўрашга шошилаётганлари йўқлигидан кўриш мумкин.

На чора, ўзбек журналистикаси ҳали ҳам ўлик. Уни тирилтиришга интилаётган ягона нашр - касби журналист бўлмаган одамлар тарафидан чиқарилаётган "Ҳаракат" журналидир.

Ким кимдир? Who is Who?Добавить персону