14 February 2009
04:00 -
23:30 - Абдураҳим Пўлат: Чингизхон ҳам мендан ўрганган, шекилли (ҳазил)
22:00 - Фарғона вилоятининг “Бирлик” фаоллари Қўқонга йиғилди
- Нурчиларга нисбатан u
22:00 - Фарғона вилоятининг “Бирлик” фаоллари Қўқонга йиғилди
- Нурчиларга нисбатан u
23:30 - Абдураҳим Пўлат: Чингизхон ҳам мендан ўрганган, шекилли (ҳазил)
Мен ҳам ҳамма каби тарихни ўрганишда Совет-рус тарихчилик усулининг қули бўлганман. Мактабда бизни шундай ўқитишгани учун, масалан, Чингизхонни босқинчи, қонхўр, жаллод, урушдан бошқа нарсани билмайдиган аскар деб билардим. Тўғри, бизга Амир Темирни ҳам шундай ўқитишган, лекин у ўзимизники бўлгани учун барибир ичимда унга нисбатан яқинлик бор эди, уни фақат бочқинчи эмас, юртимизнинг ривожланиши учун кўп иш қилган, прогрессив томонлари ҳам бор бўлган саркарда сифатида кўрардим.
Аспирантлик йилларимда Гуржистонда бўлганимда, мустақилликдан кейин Туркияда яшашга мажбур қолганимда кўрдимки, у ердагилар бизнинг Амир Темирга ўша "машъум" Чингизхон каби қарашаркан. Яна бир марта кўриндики, тарих ҳам субъектив предмет. У ҳар доим кимларнингдир қўлида “манфаат қуроли” бўлган.
Яқинда уйимиздагилар рус режиссёри Сергей Бодров тарафидан олинган “Монгол” номли кинонинг СДсини олиб келишганда, унга катта қизиқмадим ҳам, лекин, уйда бўлгани учун кўрдим. Бу кинода Чингизхон бутунлай бошқа инсон сифатида олдингизга чиқади. Ҳатто уни ижобий қаҳрамон ҳам дейиш мумкин. Мен кинонинг сюжетини айтиб ўтириш ниятим йўқ, лекин ҳаммага уни бир кўриб чиқишни тавсия қиламан.
Мени қизиқтриб қўйган нарса - Чингизхон отасидан қолган, бир нечта ўтовли кичик овулдан иборат хонликни тиклаш ва унинг атрофида ҳамма мўғилларни бирлаштириш учун олиб борган кураши қанчалик ибратли эканлиги.
У замон билан ҳозирги кунларни солиштириб бўлмайди, лекин параллелликларни кўрмаслик мумкин эмас. Ахир биз ҳам демократик мухолифатни, тўғрироғи, мўғилларнинг овулларидан ҳам баттар парчаланган мухолиф гуруҳ ва гуруҳчаларни бирлаштириш ниятидамизку. Бир кўринишидан жуда оддий бўлган шу ишни қилолмаётганимиз учун, мен бунинг сабабларини жамиятимизнинг ибтидоийлигидан, динимизнинг асослари чала муллалар тарафидан нотўғри талқин қилиниб, миямизга хато йўналишда қуйилганидан қидирмоқдаман. Аҳволни тузатиш учун баландпарвоз гаплар фойдасиз эканлигини, жамиятга янги принциплар сингдирилиши лозимлигини гапирмоқдаман, ёзмоқдман.
“Монгол” киносидан кўрдимки, Чингизхон ҳам айнан шу муаммолар гирдобида бўлган ва худди мен каби (яна ҳазил) аҳволни ўзгартириш учун ҳаётга янги принциплар киритиш лозимлигини тушунган. Табиий, Чингизхон у замонларда ўйлаган принциплар билан бизникининг ўртасида ер билан осмондек фарқ бор. Лекин параллелликларни фарқига бормаслик кўрлик бўларди.
Мана Чингизхон салкам қонунга айлантирган янги принциплардан иккитаси.
Биринчиси. Жангда ғолиб чиққан томон қўлга туширган ўлжа саркардалар томонидан бўлиб олинар экан. Чингизхон ўлжанинг катта бир қисмини оддий аскарларга ҳам бўлиб беришни қонунлаштирибди.
Иккинчиси. Ҳар бир овул бир хонлик бўлгани учун хонларнинг сони тарвузнинг уруғидек кўп бўлганини ҳар ким тушунса керак. Турли туман саркардаларининг бир хонликдан иккинчисига ўтиб кетавериши ҳам оддий ҳол бўлган. Айнан шу сабабли бўлса керак, Чингизхон “ўз хонингга хоинлик қилма” принципини янги байроқ қилиб кўтарган ва хоинликни жазолашни салкам қонунлаштирган. Масалан, ўзининг ашаддий душманини ўзига яширинча ушлаб олиб келиб берган икки одамни (улар ўша душманининг саркардалари бўлишган) хоинлиги учун ўлдиришга амр берган. Чингизхоннинг фикрича, ўша саркардалар, мўғилларни бирлаштирш ишига ҳисса қўшмоқ истасалар, ўз хонларига очиқча қарши чиқшлари керак эди, яширинча иш эса хоинликдир.
Яна қайтариб айтаман. Чингизхон ўз замонининг маҳсули. Ундан бугунги, масалан, демократик принципларни талаб қилиш мумкин эмас. Аммо, орамиздаи параллелликларни кўра билиш лозим.
Биз ҳам ҳозир мухолифатни бирлаштириш йўлида Ғарб давлатларида аллақачон ҳаётга жорий қилиб бўлинган принципларни ҳаётга киритишимиз шарт. Оммани унинг манфаатлари йўлида олиб борилаётган курашга қизиқтириш, хоинликни (бугунги тилда маъсулиятсизликни) жазолаш каби принциплар ҳаётга жорий қилинишига эришиш керак. Акс ҳолда, ҳар бир “ўтов” ўзини ташкилот ёки партия деб юраверади.
P.C. Бу лавҳа ярим соат ичида эҳтирос ва экспромт билан ёзилди. Унга баҳо бериш учун шу жиҳатини ҳисобга олиш лозим.
22:00 - Фарғона вилоятининг “Бирлик” фаоллари Қўқонга йиғилди
Бугун Қўқонга “Бирлик” Партиясининг Фарғона вилояти ташкилоти Кенгаши аъзолари, шу вилоятдаги туман ва шаҳар кенгашлари раҳбарларидан иборат 16 киши йиғилди. Партия раиси ўринбосари Ҳамдам Сулаймон бошқарган мажлисда партиянинг навбатдаги Қурултойига тайёргарлик, мавжуд ижтимоий-сиёсий вазиятга баҳо бериш ҳамда партия раиси Абдураҳим Пўлатнинг шу йил 9 февралда ташкилотнинг юқори даражали раҳбарларига йўллаган хатидаги кўрсатмаларни муҳокама қилиш, уларни амалга ошириш йўллари масаласи ўрин олди. Хусусан, туман, шаҳар кенгашлари фаоллари зиммасига жойлардан партия сайти, унинг ахборот тармоқларига маълумотлар узатиб туриш тавсия қилинди. Ҳозир демократик мухолифатни “Бирлик”да бирлаштириш йўлида ҳаракатлар давом этаркан, одамларни тўла ва тўғри ахборот билан таъминлаб бориш муҳим аҳамиятга эга эканлиги алоҳида урғуланди.
Нурчиларга нисбатан қатағон репрессиянинг янги тўлқини эканлиги реаллашмоқда
Бугун Ўзбекистон телевидениесининг биринчи канали орқали намойиш этилган анонс-афишага кўра, мамлакатдаги Нурчилар ҳаракати тўғрисида Ўзбекистон Республикаси МХХ матбуот маркази томонидан махсус кўрсатув тайёрланган. Мазкур кўрсатув 16 февраль куни 21.30 да телеканал орқали эфирга узатилади. Анонсданоқ сезилиб турибдики, Нурчилар мамлакатда констицион тузумга тажовуз қилиш, кишиларни ўз ғоялари атрофида бирлаштиришга “уринган”лар. Ташкилот етакчиси Фатхулла Гулен раҳнамолигида Бадиуззамон Саид Нурсий ғояларини илгари суришган.
Ўзбекистон Республикасининг “Оммавий ахборот воситалари ҳақида”ги Қонуни 6-моддасида суднинг қонуний ҳукми кучга кирмай туриб, шахсларнинг жиноий қилмиши ҳақида матбуотда ёзиш, гапириш таъқиқланган. Ваҳоланки, Нурчилар устидан жиноят ишлари бўйича Тошкент шаҳар судида бораётган маҳкама жараёнлари ҳали тугаган эмас. Демак, ҳукуматнинг ўзи чиқарган қонунни ўзи бузаётгани ортида сиёсий мақсадлар тургани сир эмас. Бироқ ажабланарлиси, Ўзбекистондаги расмий доиралар турк жамоатчилигининг йирик намоёндаси Фатхулла Гуленга ўнг кўзи билан қараб келганди. Яъни унинг Президент Ислом Каримга турли байрамлар билан йўллаган табриклари расмий матбуот орқали эшиттирилган.
Расмда - аввал Нурчилар ҳаракатининг, ҳозир ундан ажралиб чиққан фатхуллачилар ёки Гулен ҳаракатининг лидери Фатхулла Гулен.
17:00 - Жертвами ракетного удара США по Пакистану стали 25 узбекских моджахедов
По меньшей мере 25 боевиков «Аль-Каиды», преимущественно узбеки, погибли в результате ракетного удара американского беспилотника по южной пакистанской провинции Вазиристан, сообщили представители движения Талибан.
«Наши люди проинформировали нас, что, по меньшей мере, 25 человек погибли. Может быть и больше. Большинство погибших – узбекские моджахеды», - сообщил источник.// Reuters
10:00 - АҚШ Конгресси Обаманинг “қутқариш планини” тасдиқлади
Буни Президент Обаманинг биринчи жиддий ғалабаси дейишмоқда. Тахминан 800 миллиардлик Обаманинг маъмурияти томонидан таклиф қилинган АҚШ эконимикасини бўҳрондан қутқариш плани бир неча кун аввал Вакиллар Палатасида, ундан кейин Сенатда тасдиқланган эди. Аммо Конгресснинг иккала палатасида ҳам планга турли ўзгартиришлар киритилгани сабабли, икки хил миқдорли иккита план пайдо бўлди. АҚШ анаъанасига кўра, бундай ҳолларда Келишув комиссияси тузилади ва икки палата бир умумий фикрга келади.
Бу сафар ҳам шундай бўлди. Ўтган пайшанба куни Келишув комиссияси умуий фикрга келда ва кеча, яъни жума куни умумий келишилган план иккала палатада овозга қўйилди. Кундуз куни Вакиллар палатаси 246 га қарши 183 овоз билан “қутқариш планини” 787 миллиард доллар қилиб тасдиқлади, кечаси соат 12 га яқин (бундан 2-3 соат аввал) сенат ҳам уни шу миқдорда тасдиқлади. Сенатда бу план учун ҳамма демократлар (57 киши) ва 3 нафар мухолифатдаги республикачиларнинг вакиллари овоз беришди.
Бу план бўйича ажратилган пулнинг тахминан ярми, банк секторини қўллаб-қувватлашдан ташқари, янги иш ерлари яратадиган лойиҳаларга берилади, қолган қисми оддий одамлардан олинадиган 2009 йил солиғини камайтиришга кетади.
