23 February 2013
07:43 - Ўзбекистоннинг энг янги тарихи 1988 йил 11 ноябрдан бошланади
Яна бир сиёсатшуносликка даъво қилаётган Алишер Сабиров исмли навбатдаги аҳмоқ русларнинг www.ia-centr.ru сайтида “Ўзбекистоннинг энг янги тарихи 1989 йилдан бошланди” (Точка отсчета новейшей истории Узбекистана начинается с 1989 года) номли мақола эълон қилибди. Нимага 1989 йил дейсизми? Айнан шу йили Ислом Карим Совет КГБси тарафидан Ўзбекистон Компартиясига раис этиб тайинланди, яъни Ўзбекистоннинг бошлиғи бўлди. Алишер Сабировга кўра, айнан Ислом Каримдек саводли ва мувозанатли сиёсатчи 1991 йили Ўзбекистонни мустақилликка олиб келган эмиш.

Ҳақиқат эса, мутлақо аксинча. Ислом Карим тиш тирноғи билан Ўзбек тилини давлат тили деб эълон қилинишига ва Ўзбекистон мустақил бўлишига қарши бўлган.

Айнан унинг раҳбарлигида “Бирлик” халқ ҳаракатининг ўзбек тилини давлат тили қилиш талаби билан ўтказилган митингларини куч билан ўтказмасликка интилдилар. “Бирлик” лидери Абдураҳим Пўлатни айнан шу митингларнинг ташкилотчиси сифатида 1989 йил 16 октябрь куни, яъни Ўзбек тили давлат тили деб эълон қилинишидан уч кун аввал, Ислом Карим раҳбарлик қилаётган Коммунистик партиядан ўчирдилар. Бечора Ислом Карим бундан хабарим йўқ ҳам дея олмайди, чунки, у 1990 йил 5 январь куни Абдураҳим Пўлат билан учрашиб, мухолифатчиликни ташласа, дарҳол партияга тиклаш, ўзи ва ҳамма ака-укаларига янги квартиралар бериш, у таклиф қилган 10-15 нафар кишини ҳукуматда турли лавозимларга тайинлаш ҳақида ваъда берган. Демократия халқни қулликда ушлаб туриш учун Ғарб тарафидан ўйлаб чиқарилган нарса, дейишгача борган. Абдураҳим Пўлат унинг таклифларини рад этгандан кейин унга суиқасд уюштиришгача борган.

Ислом Карим 1991 йили март ойида СССРни сақлаб қолиш бўйича референдум ўтказиш арафасида Ўзбекистон телевидениеси орқали чиқиш қилиб ва “Бирлик”чиларни назарда тутиб, “СССР сақлаб қолиниши керак, баъзилар истаётгандек, мустақил бўлиб қолсак, 200 га яқин давлатда элчихона очиш учун пулимиз йўқку” деб, қанчалик ибтидоий одам эканлигини кўрсатган.

Ўзбекистон 1924 йили қабул қилинган Конституциясига кўра мустақил давлат эди. 1991 йил 31 августда мустақил давлатни қайтадан мустақил деб эълон қилиш масхарабозликдан бошқа нарса бўлмаган. “Бирлик” эса, 1990 йилнинг июнь ойидаёқ “СССРдан чиқиш ҳақида Деклариция қабул қилиш таклифи” билан чиққан. Мен бунга доир ҳужжатлар лойиҳасини шахсан ўзим Олий Советнинг қабулхонасига обориб берганман, дейди Абдураҳим Пўлат.

СССРга охирги зарбани, ўзи истмаган ҳолда, ГКЧП (Государственный Комитет по Черезвычайному Положению) 1991 йили 19 августда берди. Ўша тарихий кунларда ГКЧПга қарши очиқча чиққанлиги учун бутун СССР бўйича қонунан жазоланган бир неча кишининг ичида “Бирлик” лидери Абдураҳим Пўлат бор эди. Ислом Карим буни билмаган бўлса керак дейдиган биронта аҳмоқ топилармикан? Дарвоқе, Куйбишев район судининг бу ҳақдаги қарори Тошкент шаҳар суди тарафидан бекор қилингани “Тошкент оқшоми” ва “Вечерний Ташкент” газеталарида 1991 йил 25 ёки 26 август куни эълон қилинган. Бутун дунё биладиган Абдураҳим Пўлатнинг исми Ўзбекистонда 24 йил ичида икки марта тилга олинган, бу эълон улардан биттасидир.

ГКЧПнинг мағлубиятга учрашига ва СССРнинг йиқилишига ҳамма республикларидаги халқ ҳаракатлари ва фронтлари билан биргаликда “Бирлик” ҳал қилувчи ҳиссасини қўшган. Ислом Карим бу воқеаларнинг ҳаммасида мустақилликнинг душмани сифатида иштирок этган.

Мустақил бўлганимиздан кейин ўз пулимизни яратишдан ҳам қўрққан у одам. Чунки, СССР қайта тикланишини кутган. Қирғизистон ўз пулини чиқарганда, Ислом Карим яна телевидение орқали “ким хоҳласа ўз пиулини чиқараверадими?” дея очиқча кулган.

Хуллас, Ўзбек тили “Бирлик”нинг кучи билан давлат тили деб эълон қилинди. “Бирлик” Ўзбекистонни мустақил қилди.

Ўзбекистоннинг янги тарихи “Бирлик” халқ ҳаракатининг тузилган куни – 1988 йил 11 ноябрдан бошланади. Айнан ўша кунларда Абдураҳим Пўлат тарафидан тайёрланган “Бирлик”нинг тузилиш Декларацияси тарқатилишга бошланган.

Расмда - "Бирлик"нинг 1989 йил 23 сентябрда уюштирган Ленин майдонидан Навоий кўчаси бўйлаб Талабалар шаҳарчасига ўн минглаб кишилик юриши.
« Олдинги хабар
Хабарлар рўйхати
Кейинги хабар »

Ким кимдир? Who is Who?Добавить персону