21 February 2023
04:11 -
Туркиядаги зилзиладан кейин Президент Ражаб Эрдўған ҳамда Адолат ва Тараққиёт Партиясининг сиёсий хатолари натижасида 40 мингдан ортиқ туркиялик ҳалок бўлди. Демак, даҳшатли хато қилганлар сиёсатдан улоқтирилиши ШАРТ!
Хабаримиз сарлавҳасидаги сўзларнинг исботи кўп. Масалан, ҳозир маълум бўлишича, зилзилалар марказидан бир хил узоқликда турган Нурдаги шаҳри бутунлай вайрон бўлган, Эрзин шаҳрида эса, ҳеч жабрланмаган, бирорта ҳам бино вайрон бўлмаган. Эрзин шаҳрининг зилзилалардан кейин кўриниши хабаримизга қўйилган расмда бор.Туркия матуотидаги хабарларга кўра, ҳозирги ҳукумат миллионлаб ноқонуний қурилишлар учун aмнистия эълон қилган, ваҳолангки, мутахассислар ушбу амнистия катта фалокатга олиб келишини узоқ вақтдан бери айтиб келаётган эканлар.
Туркиядаги даҳшатли зилзила бундай кенг кўламли оқибатларга олиб келишининг сабабларидан бири сифатида кўпчилик Ражаб Эрдўған ҳамда унинг Адолат ва Қалқинма Партияси ҳукмронлиги даврида мамлакатда қурилган уйлар ва бошқа биноларнинг сифатсизлигини кўрсатмоқда.
Эрзин шаҳрини зилзиладан нима қутқарганини таҳлил қилишдан олдин, бир қадам ортга чекиниш ва Туркиянинг сўнгги ўн йилликлардаги қурилиш сиёсати қандай тузилганини тушуниш керак. Сўнгги маълумотларга кўра, 41 мингдан ортиқ (Сурияни ҳам ҳисобга олса 47 мингдан зиёд) одам ҳалок бўлган ушбу даҳшатли зилзила бундай даҳшатли оқибатларга олиб келишининг сабабларидан бири сифатида кўпчилик Ражаб Тойиб Эрдўған ҳамда унинг Адолат ва Тараққиёт Партияси ҳукмронлиги даврида мамлакатда қурилган уйлар ва бошқа биноларнинг сифатсизлигини кўрсатмоқда.
Туркияда ҳақиқий қурилиш “портлаши” 2000-йиллар бошларида, Эрдўған феълан раҳбари бўлган Адолат ва Тараққиёт Партияси (АКП) ҳокимиятга келиши билан содир бўлибди. Туркия Статистика Институти маълумотларига кўра, зилзиладан энг кўп зарар кўрган ўн вилоятдаги биноларнинг тахминан 51 фоизи 2001 йилдан кейин қурилган. Эътиборлиси, Ражаб Эрдўған даврида Туркияда биноларнинг рухсат этилган максимал баландлиги 20 қаватдан 37 қаватга оширилгани ҳам жиноятлардан биридир.
Туркияда АКП ҳукмронлиги даврида саккиз марта рўйхатга олинмаган қурилиш ишлари учун амнистия эълон қилинган экан.
“Сайловчилар овози ва пул учун ноқонуний қурилишларни кечирдингиз, аммо зилзила кечирмади”, дейди Туркия ҳукуматини танқид қилувчи “Sözcü” газетаси шарҳловчиси Эрдўған Сузер.
Туркия тарихидаги энг сўнгги ва йирик қурилиш амнистияси 2018 йил май ойида парламент ва президентлик сайловлари олдидан эълон қилинган экан. Ражаб Эрўғончиларнинг мақсади халққа хизмат қилиш эмас, ўша сайловларда халқни алдаб, ғалаба қозониш бўлганлиги аниқ.
Яна бир хулоса шундан иборатки, “Эрзиндаги мўъжиза” – шаҳар раҳбарияти қаттиқ шаҳарсозлик сиёсатининг натижасидир, аниқроғи, Ражаб Эрдўған ҳамда Адолат ва Тараққиёт Партиясининг истаклари бажарилмаган, шаҳарда ноқонуний ва кўп қаватли бинолар қурилмаган.
Ақлли одамларнинг фикри инобатга олинмагани сабабли даҳшатли башоратлар шу йил 6 феврал куни содир бўлди. Баъзи турк шаҳарлари ер юзидан деярли йўқ бўлди, лекин ҳаммаси эмас. Масалан, Эрзин шаҳри.
Зилзиладан кейинги дастлабки кунларда Туркиядаги ҳақиқий қаҳрамон Эрзин шаҳри мэри Оккеш Элмасўғли бўлди. У дарҳол фейсбукдаги саҳифасида табиий офат пайтида унинг шаҳрида ҳеч ким ҳалок бўлмагани ҳақида эълон қилди. Қолаверса, 41 мингга яқин инсон яшовчи Эрзин шаҳрида бирорта ҳам бино вайрон бўлмаган, фақатгина бир неча уй қисман зарар кўрган. 1966 йилдаги Тошкентдаги зилзила ҳақида ҳам шундай хулосалар чиқариш мумкин.
Шаҳар аҳолиси айтишича, Эрзиннинг ўзига хос хусусиятларидан бири шаҳарда кўп қаватли бинолар қурдирилмагани, энг катта бинолар олти-саккиз қаватдан ошмаганлиги, турар жой бинолари баландлиги эса максимум тўрт қаватлилигидир.
Туркия тарихидаги энг сўнгги ва йирик қурилиш амнистияси 2018 йил май ойида парламент ва президентлик сайловлари олдидан эълон қилинган экан. Ражаб Эрдўған ҳукуматининг қарорига кўра, 2017 йил 31 декабригача қурилган барча ноқонуний бинолар эгаларининг аризалари асосида ва тегишли тўлов эвазига амнистия қилинишига рухсат берилибди.
Энг сўнгги хулосамизга кўра, демоқда “Бирлик” Партиясининг матбуот орган бўлган “Ҳаракат” Агенитлиги, Ражаб Эрдўған ва унинг Адолат ва Тараққиёт Партияси яқинда бўладиган президент ва парламент сайловларида халқнинг овози билан сиёсатдан улоқтирилиши керак. Биз доим қўллаб-қувватлаётган Жумҳурият Халқ Партиясининг президентликка ва парламент аъзолига номзодлари ғалаба қозониши муқаррар.
“Бирлик” Партиясининг лидери Абдураҳим Пўлат бир неча йил аввал Туркияда бўлган референдум арафасида турк, ўзбек, рус ва инглиз тилларида баёнот тарқатиб, туркларни Жумҳурият Халқ Партиясини қўллаб-қувватлашга чақирганди. Аммо, турк халқи бунга қулоқ солмади, мана энди боши катта дардда.
Расмда - Эрсин шаҳри зилзиладан кейин.
